Marta Guśniowska

---

Życiorys

Marta Guśniowska to wybitna postać w polskim świecie teatralnym. W latach 1999–2004 odbyła studia filozoficzne naUniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po ukończeniu edukacji rozpoczęła współpracę z Teatrem Animacji oraz Centrum Sztuki Dziecka. Warto podkreślić, że od 2007 roku jest związana z Białostockim Teatrem Lalek, gdzie pełni rolę dramaturga oraz konsultanta literackiego.

Jej debiut na scenie miał miejsce w 2005 roku, kiedy to zrealizowała sztukę pt. Baśń o Rycerzu bez Konia w Teatrze Animacji w Poznaniu. Dziesięć lat później, na tej samej scenie, zadebiutowała jako reżyserka spektaklu A niech to gęś kopnie!, do którego także napisała tekst. Jej prace są dobrze znane i cenione w większości teatrów lalek w Polsce oraz za granicą, między innymi w Czechach, Słowacji i na Węgrzech. Marta Guśniowska współpracowała również z teatrem telewizji, co świadczy o jej różnorodnych talentach.

Jest jedną z najczęściej wystawianych dramatopisarek w Polsce, a jej osiągnięcia teatralne są imponujące. Otrzymała kilkukrotne nagrody w Konkursie Na wystawienie Polskiej w Sztuki Współczesnej (organizowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), w Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży, który zorganizowało Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, a także w dramaturgicznym konkursie Teatroteka (organizowanym przez ZAiKS oraz Wytwórnię Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie). Jej sukcesy nie kończą się na tym; była także laureatką konkursu Strefy Kontaktu (organizowanego przez Wrocławski Teatr Współczesny), konkursu na słuchowisko (organizowanego przez Program II Polskiego Radia) oraz wielu innych. Co więcej, brała udział jako jurorka w festiwalach teatralnych oraz w ocenie filmów dla dzieci.

Marta Guśniowska jest autorką ponad 100 sztuk dla młodego widza oraz piosenek do wielu spektakli. Jej teksty, w sposób inteligentny i humorystyczny, poruszają istotne tematy, takie jak: przyjaźń, odmienność, własna tożsamość oraz przełamywanie stereotypów. Przez swoją twórczość angażuje młodych widzów w ważne kwestie społeczne i moralne, tym samym przyczyniając się do ich rozwoju kulturalnego.

Nagrody

Marta Guśniowska to uznana twórczyni teatralna, która zdobyła wiele prestiżowych nagród i wyróżnień za swoją twórczość. Jej osiągnięcia są wynikiem niestrudzonego wysiłku i niezwykłej kreatywności. Oto podsumowanie jej nagród:

• 2004: II i III nagroda w konkursie dramaturgicznym Tespis za teksty Sukno Jeremiasza oraz Królestwo za dwie korony (Poznań),
• 2005: wyróżnienie dla sztuki Baśń o rycerzu bez konia podczas 22. Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu,
• 2005: wyróżnienie dla tekstu Czarno na białym w 16. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2006: I nagroda za Baśń o grającym imbryku oraz wyróżnienie za Krokus Pokus w 17. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2007: wyróżnienie za tekst sztuki O rycerzu Pryszczycerzu w 13. Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej,
• 2008: wyróżnienie za sztukę Kaszalot w 19. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2009: Świadectwo Otwartego Umysłu za pisanie bajek dla dzieci i sztuki w Białostockim Teatrze Lalek podczas 3. Przystanku Młodych (Białystok),
• 2009: wyróżnienie za tekst O mniejszych braciszkach Św. Franciszka w 15. Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej,
• 2009: I nagroda za tekst Pod-Grzybek w 20. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2009: wyróżnienie za tekst Król Żaglonosy w 20. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2010: Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis,
• 2011: wyróżnienie za sztukę Pod-Grzybek podczas XV Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK (Warszawa),
• 2011: wyróżnienie za piosenkę do przedstawienia Królewna Śnieżka w Opolskim Teatrze Lalki i Aktora podczas 25. Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu,
• 2012: wyróżnienie za utwór Wąż w 23. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2013: nagroda za sztukę Ony oraz wyróżnienie za sztuki Brak sensu, Aniołek, Żyrafa i stołek w 24. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2014: I nagroda za sztukę A niech to Gęś kopnie oraz III nagroda za sztukę Urodziny w Nigdylandii w 25. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2015: nagroda za tekst Ony i wyróżnienie za A niech to Gęś kopnie! w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (Warszawa),
• 2015: Nagroda Prezydenta Miasta Wałbrzycha podczas 2. Festiwalu małych Prapremier za twórcze posłużenie się środkami teatru lalek przy realizacji własnego tekstu A niech to Gęś kopnie!,
• 2016: III Nagroda za tekst Zakład karny – o stówę w Konkursie Dramaturgicznym Teatroteka Fest, ZAiKS i Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie,
• 2016: I nagroda za sztukę Marvin w 27. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2016: wyróżnienie za tekst Przepowiednia Hieronima B., czyli Nadspodziewana szkodliwość kwasów omega trzy w Konkursie na Słuchowisko, ZAiKS i Program II Polskiego Radia (Warszawa),
• 2017: II nagroda za sztukę Karmelek oraz wyróżnienie za Kto się boi Pani Eś? w 28. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2017: Nagroda Specjalna za reżyserię, tekst i główną rolę w spektaklu A niech to gęś kopnie! Teatru Animacji z Poznania w VII Festiwalu Teatralna Karuzela (Łódź),
• 2017: Nagroda za tekst Poczekalnia sześć-dwa-zero w konkursie Strefy Kontaktu, Teatr Współczesny we Wrocławiu,
• 2017: II Nagroda za Dom przy ulicy snów w Konkursie na Treatment Filmu Animowanego, Polski Instytut Sztuki Filmowej i ZAiKS (Warszawa),
• 2017: wyróżnienie literackie za A niech to gęś kopnie (wyd. Tashka) w konkursie Książka Roku 2017 Polskiej Sekcji IBBY,
• 2018: Nagroda im. Ferdynanda Wspaniałego dla Najlepszej Książki Roku 2017 dla książki A niech to gęś kopnie (wyd. Tashka),
• 2018: wyróżnienie dla A niech to gęś kopnie (wyd. Tashka) w konkursie 25. Ogólnopolska Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego (Oświęcim),
• 2018: Nagroda Specjalna za tekst Marvin w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej,
• 2019: nagroda dla Wielkie mi coś w 30. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2019: Nagroda Stowarzyszenia Autorów ZAIKS za opowieść Karmelek – wydarzenie roku w literaturze i teatrze,
• 2019: nagroda główna za sztukę Wielkie mi coś w 30. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży (Poznań),
• 2020: Nagroda za tekst dramatyczny za A niech to Gęś kopnie! w Konkursie Dramaturgicznym Teatroteka Fest (Grand Prix dla spektaklu A niech to Gęś kopnie! w reż. Joanny Zdrady).

Wybrana twórczość

Sztuki teatralne

W bogatym dorobku artystycznym Marty Guśniowskiej można znaleźć różnorodne sztuki teatralne, które w niezwykły sposób łączą wyobraźnię z mądrością. Oto kilka najważniejszych z nich:

• A niech to gęś kopnie,
• Bajka o deszczowej kropelce i tęczy,
• Baśń o dzielnym Radomirze,
• Baśń o gorącym imbryku,
• Baśń o rycerzu bez konia,
• Bazyliszek,
• Brak sensu, Aniołek, Żyrafa i stołek,
• Calineczka,
• CDN,
• Czarno na białym,
• Dom przy ulicy snów,
• Hokus-pokus, czary-mary… i król,
• Karmelek,
• Kaszalot,
• Kopciuszek,
• Kraina śpiochów,
• Krokus Pokus,
• Król Maciuś Pierwszy,
• Król Żaglonosy,
• Królestwo Koralowej Rafy,
• Królestwo za dwie korony,
• Królewna Śnieżka,
• Lis,
• Mała mysz i słoń do pary,
• Mała Syrenka,
• Marvin,
• Mikołaj Kopernik z Olsztyna,
• Misia i miś,
• Misiaczek,
• Niedźwiedź i Misza, czyli gdzie moja kasza?,
• (Nie)idealne święta,
• Nieznośka i Kmieć,
• O Calineczce, malutkiej dzieweczce,
• O Jasiu i łodydze fasoli, o starej wiedźmie i o studni na końcu świata,
• O krokodylu i królu Faktylu,
• O mniejszych braciszkach św. Franciszka,
• O rybaku i złotej rybce,
• O rycerzu Pryszczycerzu,
• O wampirze W.,
• O wilku i Czerwonym Kapturku,
• Ony,
• Opowieści rzeszowskie,
• Pan Brzuchatek,
• Pinokio,
• Piotruś Pan,
• Poczekalnia sześć-dwa-zero,
• Pod-Grzybek,
• Podróż na czternaście łap,
• Poznańskie koziołki,
• Przepowiednia Hieronima B.,
• Przyjaciel w mundurze,
• Psiakość. Musical o zwierzęcej miłości,
• Psiakość 2, czyli Kostka została rzucona,
• Puszek,
• Raz, na wozie…,
• Romeo i Mrówka,
• Smacznego, proszę wilka,
• Straszna piątka,
• Ślimak,
• Śpiąca Królewna,
• Świąteczna sałatka,
• Trzórzofretka,
• Teatr cieni Ofelii,
• Tristian i Izolda,
• Trzej muszkieterowie,
• Tygryski,
• Uczta absurdu,
• Urodziny w Nigdylandii,
• Wąż,
• Wielka wygrana,
• Wielkie mi coś,
• Zakład karny o stówę,
• Złota rybka,
• Żabawnie.

Proza

Proza twórczości Guśniowskiej to również niezwykle ciekawe utwory literackie, które poruszają serca i umysły młodych czytelników. Oto niektóre z nich:

• A niech to gęś kopnie (2017, Tashka) – bajka o sensie życia,
• Karmelek (2018, Tashka) – historia społecznego odrzutka, który nie potrafi odnaleźć się w grupie i jest przez nią wykluczany,
• Smacznego, proszę wilka (2019, Tashka) – to wesoło-smutna bajka o odchodzeniu,
• Marvin (2020, Tashka) – pełna humoru opowieść o sile przyjaźni i marzeń.

Bajka muzyczna

Warto również zwrócić uwagę na bajkę muzyczną stworzoną przez autorkę:

• Kraina Śpiochów. Bajka muzyczna (2017, BUKA) – zawiera CD audio oraz książkę z tekstami piosenek, muzyka: Piotr Nazaruk, reżyseria: Bernarda Bielenia (Akademia Teatralna w Białymstoku), czytają/śpiewają absolwenci Wydziału Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku.

---

Oceń: Marta Guśniowska

---